KINH TỨ NIỆM XỨ
The discourse on the four establishments of mindfulness
- Viết theo thể thơ 7 chữ, 356 câu, dựa trên các bản dịch Việt ngữ từ tiếng Pali, Kinh Niệm Xứ của HT Thích Minh Châu, Kinh Bốn Lĩnh Vực Quán Niệm của HT Thích Nhất Hạnh, và nhiều bản dịch khác bằng tiếng Anh. Đây là một trong những bản kinh tâm yếu về thiền quán mà Ngài Anan đã trùng tuyên lại lời Phật nói, lúc Đức Phật đang cư trú tại khu phố Kammasadamma (Kiềm Ma Sắt Đàm) của xứ Ku Ru.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Tôi nghe như vầy, một thuở nọ
Kiềm Ma Sắt Đàm, xứ Ku Ru
Nơi mà Đức Phật đang cư trú
Một hôm, Ngài gọi các Tỷ Khưu
Phật nói: Có con đường duy nhất
Tìm thẳng đến đạo, một lối đi
Đó là con đường Tứ Niệm Xứ
Bản thân tự nỗ lực hành trì
Tu dưỡng thân tâm, thanh tịnh hóa
Vượt thắng tất cả mọi não phiền
Diệt trừ mọi ưu tư sầu khổ
Đạt chánh đạo, chứng nhập Niết Bàn
Đó là bốn lãnh vực quán niệm
Với tỉnh giác, chánh niệm, tinh cần
Quán sát về Thân Thọ Tâm Pháp
Xa lìa mọi tham đắm sầu ưu
Lãnh vực thứ nhất, quán thân thể
Người Tỷ Khưu tới một khu rừng
Đến gốc cây hoặc nơi im vắng
Ngồi xếp bằng, giữ thẳng vai lưng
Rồi thiết lập chánh niệm phía trước
Thở vào, biết là đang thở vào
Với ý thức rõ ràng sáng suốt
Thở ra, biết là đang thở ra
Người ấy an trú trong quán niệm
Hơi thở dài, biết hơi thở dài
Hơi thở ngắn, biết hơi thở ngắn
Với chánh niệm tỉnh biết rõ ràng
Người Tỷ Khưu tự mình thực tập
Nhận biết về toàn hơi thở vào
Từ đoạn đầu cho đến đoạn cuối
Với chánh niệm liên tục, tinh cần
Người Tỷ Khưu tự mình thực tập
Nhận biết về toàn hơi thở ra
Từ đoạn đầu cho đến đoạn cuối
Với chánh niệm liên tục, tinh cần
Người Tỷ Khưu tự mình thực tập
Rõ biết từng hơi thở vào ra
Ý thức sự vận hành lắng dịu
Với chánh niệm liên tục, tinh cần
Cũng như thế, một người thợ tiện
Xoay vòng dài, biết xoay vòng dài
Xoay vòng ngắn, biết xoay vòng ngắn
Với chú tâm nhận biết rõ ràng
Cũng như người Tỷ Khưu quán niệm
Hơi thở dài, biết hơi thở dài
Hơi thở ngắn, biết hơi thở ngắn
Với chánh niệm tỉnh biết rõ ràng
Người Tỷ Khưu tự mình thực tập
Nhận biết về toàn hơi thở vào
Từ đoạn đầu cho đến đoạn cuối
Với chánh niệm liên tục, tinh cần
Người Tỷ Khưu tự mình thực tập
Nhận biết về toàn hơi thở ra
Từ đoạn đầu cho đến đoạn cuối
Với chánh niệm liên tục, tinh cần
Người Tỷ Khưu tự mình thực tập
Rõ biết từng hơi thở vào ra
Ý thức sự vận hành lắng dịu
Với chánh niệm liên tục, tinh cần
Lại mỗi khi, nằm ngồi đi đứng
Bất cứ thân ở tư thế nào
Đều ý thức về tư thế đó
Với chánh niệm tỉnh biết rõ ràng
Lại mỗi khi, bước lui bước tới
Nhìn phía trước hoặc nhìn phía sau
Khi đứng lên hoặc cúi xuống thấp
Đều ý thức tỉnh biết rõ ràng
Khi mặc áo hoặc mang bình bát
Ăn hoặc uống hoặc nếm hoặc nhai
Đi đại tiện hoặc đi tiểu tiện
Đều ý thức tỉnh biết rõ ràng
Tất cả oai nghi, đi hoặc đứng
Ngủ hoặc thức dậy, nằm hoặc ngồi
Ngay cả khi nói hoặc im lặng
Đều ý thức tỉnh biết rõ ràng
Lại tiếp nữa, quán về thân thể
Từ đỉnh đầu cho đến gót chân
Xác thân này, lớp da bao bọc
Chứa đầy chất bất tịnh, bên trong
Thân thể đây có tóc, lông, móng
Răng, da, thịt, tủy, thận, xương, gân
Hoành cách mô, tim, gan, lá lách
Ruột, màng ruột, óc, phổi, mật, đàm
Có cả thực phẩm chưa tiêu hóa
Chất dầu, mủ, máu, phân, mồ hôi
Nước mắt, nước miếng, mỡ, nước mũi
Nước tiểu, nước nhờn ở khớp xương
Như cái bao chứa các loại hạt
Gạo trắng, gạo đỏ, gạo hẻo rằng
Mè, lúa thóc, đậu xanh, đậu ngự
Ai mắt tốt, thấy biết rõ ràng
Cũng như thế, quán về thân thể
Từ đỉnh đầu cho đến gót chân
Xác thân này, lớp da bao bọc
Chứa đầy chất bất tịnh, bên trong
Thân thể đây có tóc, lông, móng
Răng, da, thịt, tủy, thận, xương, gân
Hoành cách mô, tim, gan, lá lách
Ruột, màng ruột, óc, phổi, mật, đàm
Có cả thực phẩm chưa tiêu hóa
Chất dầu, mủ, máu, phân, mồ hôi
Nước mắt, nước miếng, mỡ, nước mũi
Nước tiểu, nước nhờn ở khớp xương
Tiếp theo nữa, người ấy quán niệm
Sự hiện hữu của xác thân này
Đó chỉ là đất nước lửa gió
Mà thân đây đã được tạo thành
Cũng như người hành nghề đồ tể
Giết con bò, cắt xẻ từng phần
Ngồi ngã tư, chia ra mỗi loại
Thân thể đây cũng tựa như vầy
Người Tỷ Khưu quán niệm như thế
Sự hiện hữu của xác thân này
Đó chỉ là đất nước lửa gió
Mà thân đây đã được tạo thành
Rồi mỗi khi nhìn thấy xác chết
Đã mấy ngày, thối rữa sình trương
Người Tỷ Khưu quán về thân thể
Sẽ trở thành như thế, một ngày
Rồi mỗi khi nhìn thấy xác chết
Bị thú dữ gặm xé thịt da
Người Tỷ Khưu quán về thân thể
Sẽ trở thành như thế, một ngày
Rồi mỗi khi nhìn thấy xác chết
Chỉ còn lại chút thịt máu xương
Người Tỷ Khưu quán về thân thể
Sẽ trở thành như thế, một ngày
Rồi mỗi khi nhìn thấy xác chết
Chỉ còn lại một chút máu xương
Người Tỷ Khưu quán về thân thể
Sẽ trở thành như thế, một ngày
Rồi mỗi khi nhìn thấy xác chết
Chỉ còn lại vỏn vẹn bộ xương
Người Tỷ Khưu quán về thân thể
Sẽ trở thành như thế, một ngày
Rồi mỗi khi nhìn thấy xác chết
Các khúc xương rải rác đó đây
Người Tỷ Khưu quán về thân thể
Sẽ trở thành như thế, một ngày
Rồi mỗi khi nhìn thấy xác chết
Còn đống xương vỏ ốc, trắng màu
Người Tỷ Khưu quán về thân thể
Sẽ trở thành như thế, một ngày
Rồi mỗi khi nhìn thấy xác chết
Chỉ còn lại một đống xương khô
Người Tỷ Khưu quán về thân thể
Sẽ trở thành như thế, một ngày
Rồi mỗi khi nhìn thấy xác chết
Một đống xương rã thành bụi tro
Người Tỷ Khưu quán về thân thể
Sẽ trở thành như thế, một ngày
Người Tỷ Khưu sống trong quán niệm
Hoặc quán về thân thể, bên trong
Hoặc quán về bên ngoài thân thể
Hoặc cả hai, bên trong bên ngoài
Hoặc quán về bản tánh sinh khởi
Hoặc bản tánh hoại diệt suy tàn
Hoặc cả hai, bản tánh sinh diệt
Hoặc quán niệm: “Có thân thể đây”
Người Tỷ Khưu sống không chấp trước
Không bám níu vào bất cứ gì
Sống giữa đời một mình độc lập
Chốn ta bà, tự tại điềm nhiên
Lãnh vực thứ hai, quán cảm thọ
Có cảm giác dễ chịu tinh thần
Ghi nhận ngay lúc vừa sinh khởi
Ý thức từng biến động suy tàn
Khi dễ chịu về mặt thể xác
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Mỗi biến động, giảm suy hoại diệt
Người Tỷ Khưu ý thức rõ ràng
Có cảm giác khó chịu thể xác
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Mỗi biến động, giảm suy hoại diệt
Người Tỷ Khưu ý thức rõ ràng
Lúc cảm thọ vừa mới sinh khởi
Sự khó chịu về mặt tinh thần
Người Tỷ Khưu chánh niệm tỉnh biết
Ý thức từng biến động suy tàn
Có cảm giác trung tính sinh khởi
Người Tỷ Khưu ghi nhận rõ ràng
Không dễ chịu cũng không khó chịu
Rồi phút chốc đổi thay, suy tàn
Người Tỷ Khưu sống trong quán niệm
Hoặc quán về cảm thọ, bên trong
Hoặc quán về bên ngoài cảm thọ
Hoặc cả hai, bên trong bên ngoài
Hoặc quán về bản tánh sinh khởi
Hoặc bản tánh hoại diệt suy tàn
Hoặc cả hai, bản tánh sinh diệt
Hoặc quán niệm: “Có cảm thọ đây”
Người Tỷ Khưu sống không chấp trước
Không bám níu vào bất cứ gì
Sống giữa đời một mình độc lập
Chốn ta bà, tự tại điềm nhiên
Lãnh vực thứ ba, quán tâm thức
Tâm có tham, biết tâm có tham
Không tham dục, biết không tham dục
Ý thức từng biến động suy tàn
Tâm sân hận, biết tâm sân hận
Không còn sân, biết không còn sân
Ghi nhận ngay lúc vừa sinh khởi
Ý thức từng biến động suy tàn
Người ấy an trú trong chánh niệm
Tâm si mê, biết tâm si mê
Ghi nhận ngay lúc vừa sinh khởi
Ý thức từng biến động suy tàn
Tâm thu nhiếp, biết tâm thu nhiếp
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Tâm tán loạn, biết tâm tán loạn
Ý thức từng biến động suy tàn
Tâm rộng lớn, biết tâm rộng lớn
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Tâm hạn hẹp, biết tâm hạn hẹp
Ý thức từng biến động suy tàn
Tâm đạt đến trạng thái cao nhất
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Tâm không ở trạng thái cao nhất
Ý thức từng biến động suy tàn
Người ấy an trú trong giác tỉnh
Có định tâm, biết có định tâm
Không định tĩnh, biết không định tĩnh
Ý thức từng biến động suy tàn
Khi tâm thức có sự giải thoát
Cũng nhận biết tỉnh giác rõ ràng
Ghi nhận ngay lúc vừa sinh khởi
Ý thức từng biến động suy tàn
Người Tỷ Khưu sống trong quán niệm
Hoặc quán về tâm thức, bên trong
Hoặc quán về bên ngoài tâm thức
Hoặc cả hai, bên trong bên ngoài
Hoặc quán về bản tánh sinh khởi
Hoặc bản tánh hoại diệt suy tàn
Hoặc cả hai, bản tánh sinh diệt
Hoặc quán niệm: “Có tâm thức đây”
Người Tỷ Khưu sống không chấp trước
Không bám níu vào bất cứ gì
Sống giữa đời một mình độc lập
Chốn ta bà, tự tại điềm nhiên
Lãnh vực thứ tư, quán các pháp
Quán về năm hiện tượng ngăn che
Có ái dục, biết có ái dục
Nhận biết từng khởi sinh suy tàn
Có sân hận, biết có sân hận
Không còn sân, biết không còn sân
Ghi nhận ngay lúc vừa sinh khởi
Rõ biết khi niệm tưởng suy tàn
Khi tâm thức u mê dã dượi
Biết là tâm có sự u mê
Ghi nhận ngay lúc vừa sinh khởi
Rõ biết khi niệm tưởng suy tàn
Khi tâm thức bất an hối hận
Biết là tâm có sự bất an
Ghi nhận ngay lúc vừa sinh khởi
Rõ biết khi niệm tưởng suy tàn
Khi tâm thức hoài nghi trỗi dậy
Biết là tâm có sự nghi ngờ
Ghi nhận ngay lúc vừa sinh khởi
Rõ biết khi niệm tưởng suy tàn
Lại còn nữa, quán về năm uẩn
Người Tỷ Khưu tỉnh biết rõ ràng
Đây là sắc thọ tưởng hành thức
Nhận biết từng khởi sinh suy tàn
Lại quán sáu giác quan đối tượng
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, tâm ý
Rõ biết từng giảm suy hoại tàn
Mắt dính liền với những hình sắc
Tai dính liền với những âm thanh
Lưỡi dính liền với những vị nếm
Mũi dính liền với những mùi hương
Thân dính liền với những xúc chạm
Ý dính liền với những suy tư
Sáu giác quan trói buộc sinh khởi
Rồi biến động, giảm suy hoại tàn
Lại quán bảy yếu tố giác ngộ
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Có chánh niệm, biết có chánh niệm
Rồi chánh niệm tu tập viên thành
Tiếp theo nữa, yếu tố trạch pháp
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Có trạch pháp, biết có trạch pháp
Rồi trạch pháp tu tập viên thành
Tiếp theo nữa, yếu tố tinh tấn
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Có tinh tấn, biết có tinh tấn
Rồi tinh tấn tu tập viên thành
Tiếp theo nữa, yếu tố hoan hỷ
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Có hoan hỷ, biết có hoan hỷ
Rồi hoan hỷ tu tập viên thành
Tiếp theo nữa, yếu tố khinh khoái
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Có khinh khoái, biết có khinh khoái
Rồi khinh khoái tu tập viên thành
Tiếp theo nữa, yếu tố định tĩnh
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Tâm có định, biết tâm có định
Rồi định tâm tu tập viên thành
Tiếp theo nữa, yếu tố buông xả
Nhận biết ngay lúc vừa khởi sinh
Có buông xả, biết có buông xả
Rồi buông xả tu tập viên thành
Tiếp theo nữa, quán về khổ đế
Khi sự kiện là những khổ đau
Nhận biết rằng đây là đau khổ
Trước cõi đời ảo mộng vô thường
Tiếp theo nữa, quán về tập đế
Rõ biết về tất cả nguyên nhân
Có muôn nghìn đắm mê tham ái
Giữa cuộc đời giả tạm phù du
Tiếp theo nữa, quán về diệt đế
Chốn thanh tịnh Niết Bàn tâm linh
Xa lìa mọi sầu bi khổ não
Một bến đời ảo hóa, nhiễu nhương
Tiếp theo nữa, quán về đạo đế
Sống tỉnh thức trong từng sát na
Bát Chánh Đạo, con đường trí tuệ
Cõi bình an giữa chốn ta bà
Người Tỷ Khưu sống trong quán niệm
Hoặc quán về các pháp, bên trong
Hoặc quán về bên ngoài các pháp
Hoặc cả hai, bên trong bên ngoài
Hoặc quán về bản tánh sinh khởi
Hoặc bản tánh hoại diệt suy tàn
Hoặc cả hai, bản tánh sinh diệt
Hoặc quán niệm: “Có các pháp đây”
Người Tỷ Khưu sống không chấp trước
Không bám níu vào bất cứ gì
Sống giữa đời một mình độc lập
Chốn ta bà, tự tại điềm nhiên
Ai chuyên cần tu tập đúng pháp
Sẽ chứng đắc trong vòng bảy năm
Ngay kiếp này, thành đạt Chánh Trí
Còn dư báo, chứng quả Bất Lai
Ai chuyên cần tu tập đúng pháp
Từ một năm cho đến sáu năm
Ngay kiếp này, thành đạt Chánh Trí
Còn dư báo, chứng quả Bất Lai
Ai chuyên cần tu tập đúng pháp
Từ nửa tháng cho đến một năm
Ngay kiếp này, thành đạt Chánh Trí
Còn dư báo, chứng quả Bất Lai
Ai chuyên cần tu tập đúng pháp
Cũng chứng đắc trong vòng bảy ngày
Ngay kiếp này, thành đạt Chánh Trí
Còn dư báo, chứng quả Bất Lai
Đó là lý do, tôi đã nói
Con đường duy nhất, thanh tịnh tâm
Dứt trừ phiền não, sầu bi khổ
Đạt chánh đạo, chứng nhập Niết Bàn
Đức Thế Tôn đã nói như vậy
Các Tỷ Khưu hoan hỷ vô cùng
Đều chắp tay biết ơn, tin nhận
Rồi thực hành lời dạy của Ngài
o0o
HỒI HƯỚNG
Nguyện đem công đức này
Hướng về khắp tất cả
Đệ tử và chúng sanh
Đều trọn thành Phật đạo
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
o0o
Trường Đinh
UK, sương mù già 2021
No comments:
Post a Comment